Hanulka Jozy

"By móc pisać wiersze albo powieści, musicie mieć 500 funtów rocznego dochodu oraz własny pokój zamykany na klucz".
Virginia Woolf

Seria Własny Pokój to przestrzeń spotkania piszących kobiet o ugruntowanej pozycji w światowej literaturze.
Własny Pokój oddaje głos oryginalnym, nieznanym w Polsce autorkom.
Własny Pokój to literacka enklawa, w której barwne ludzkie losy przeplatają się z odcieniami codzienności.

Květa Legátová - właściwie: Věra Hofmanová (ur. w 1919 w Podolí koło Brna), jest absolwentką bohemistyki, germanistyki, fizyki i matematyki na uniwersytecie w Brnie. Przez całe życie pracowała jako nauczycielka, przeważnie w górskich wioskach, dokąd wysyłały ją władze komunistyczne. Pisała i publikowała już w czasach studenckich; pod pseudonimem Věra Podhorná wydała zbiór opowiadań "Postavičky" (1957) i powieść "Korda Dabrová" (1961). Jest autorką wielu tekstów dramatycznych, z których większość została zrealizowana w radiu, telewizji i w teatrach (drukiem ukazały się dwa wybory tych tekstów: "Pro každého nebe", 2003 i "Posedla a jiné hry", 2004). Wydała również zbiór opowiadań kryminalnych "Nic není tak prosté" (2006) oraz drobne prozy humorystyczne "Mušle a jiné odposlechy" (2007).

W Polsce ukazała się dotychczas jedna jej książka, zbiór opowiadań "Żelary" (2001, wyd. polskie 2006).

"Hanulka Jozy" zamyka cykl opowiadań Květy Legátovej pt. "Żelary", który przyniósł autorce - w wieku 82 lat - miano literackiego odkrycia, został uhonorowany najważniejszymi czeskimi nagrodami i przez dwa lata nie opuszczał list bestsellerów. Wydarzenia z życia mieszkańców Żelar - zapadłej wioski leżącej w pogranicznych górach - są tu tłem dla historii młodej lekarki Eliszki, która w miejscu zapomnianym przez świat ukrywa się przed gestapo. Aby zatrzeć za sobą ślady, musi wyjść za mąż za miejscowego górala i stać się Hanulką. Delikatna, wychowana w mieście dziewczyna początkowo traktuje wiejskie życie jako tymczasową konieczność, lecz nieoczekiwanie dla niej samej stopniowo wypełnia się ono uczuciem, przed którym Eliszka nie może się uchronić...

Niepowtarzalny poetycko-dygresyjny styl, głęboka analiza psychologiczna i znakomity, klasyczny warsztat pisarski to charakterystyczne cechy prozy Legátovej, które decydują o wyjątkowości tej niebanalnej historii miłosnej.

Na motywach noweli "Hanulka Jozy" Ondřej Trojan w 2003 roku nakręcił nominowany do Oscara film pt. "Żelary".

[Dwie Siostry, 2008]